Torbada mayşeleme BIAB (brew in a bag)  dediğimiz   tekniği  evde daha kolay tam tahıl bira yapmak için kullanılan bir yöntemdir. Bu Avustralya’da ortaya çıkan daha az maliyetli ve ekipman gerektiren bir yöntemdir. Yazının devamında adım adım tam tahıl bira yapım yöntemini anlatacağız.

Devam etmeden önce aşağıdaki yazılarımızı sırayla okumanızı öneririz:

• Evde Bira Nasıl Yapılır
• Tam tahıldan bira nasıl yapılır?

Torbada Mayşeleme BIAB nedir?

Tam tahıl bira yapmak için çeşitli yöntemler vardır. Ancak evde tam tahıl bira yapımı gerçekten zordur ve çoğu zaman çok ekipman gerektirir. BIAB tekniğinin mantığı aslında büyük bir torba içinde kırılmış maltı gene büyük bir kazanda tıpkı daldırma çay gibi demleme (yani mayşeleme) işlemidir.

torbada mayşeleme biab

Böylece torba içinde malt demlediğiniz için fazladan bir filtre sistemine ihtiyaç duymazsınız ve bu süreci kolaylaştırır. Mayşeleme süreci bittiği zaman kolayca torbayı çıkarırsınız ve geri kalan bira yapım sürecine devam edersiniz. Genel olarak biab brew in a bag mayşeleme sürecini ve devamını  kolaylaştıran bir yöntemdir.

Mayşeleme torbasının kaynatma kazanına doğru şekilde yerleştiğinden emin olmanız gerek. Bu torba esnek olduğundan kazan kenarlarına rahatlıkla yerleşmeli. Bazı evde bira yapanlar torbayı perde kumaşından da kendileri üretmektedir. Genellikle Voile perde kumaşı tercih edilmekle beraber tercih edilen kumaşın gözenek yapısı ve ısıya dayanıklılığı önemlidir. Mümkünse ev biracılığı için üretilen özel torbaları alın.

Devam etmeden önce hangi ekipmanların gerektiği konusunda detaylı bilgiyi aşağıdaki yazıdaa bulabilirsiniz:

Tam tahıl bira ekipmanları

Torbada Mayşeleme Nasıl Uygulanır?

Bira yapım tekniği esasen ekipman olduktan sonra basittir.Ancak sistemli şekilde adım adım anlatılması gerekiyor. BIAB tekniğini bir kere anladıktan sonra evde her türlü birayı yapabilirsiniz. Dolayısyla konuyu bir kere sistemli anlamak çok önemli.

Uygulamamızı görmek için aşağıdaki tam tahıl bira videomuzu seyredebilirsiniz:

Aşağıdaki 9 adımı sırayla izlediğiniz an her türlü tam tahıl birayı rahatlıkla yapabilirsiniz. Şimdi adımları teker teker açalım:

Tam tahıl bira nasıl yapılır?

1) Hijyen

Birada hijyen çok önemlidir çünkü canlı bir organizma yani maya ile çalılşıyorsunuz. Bu organizmaya uygun yaşam ortamını sağlamak sizin görevinizdir. O yüzden biranıza temas eden tüm ekipmanları en iyi şekilde uygun temizleyici kimyasallarla temizlemeniz gerekli.

2) Mayşelemeye Hazırılık

Mayşelemeye hazırlık için tüm ekipmanları önce sistemli şekilde hazırlayın. Daha sonra malt kırma işlemine geçeceksiniz. Reçetede belirtilen maltı doğru şekilde kırın ve torbanın içine yerleştirin. Kuru şekilde maltı torbanın içinde karıştırın. Maltı birayı yapacağınız gün kırmanız gerek. Detay için aşağıdaki yazımızı okuyabilirsiniz:

Malt kırma işlemi nasıl yapılır?

torbada mayşeleme biab

BIAB için kazana reçete istenilen suyu koyun ve mayşe sıcaklığına getirin genelde bu 66⁰C’dir. Kazanınıza mutlaka termometre daldırın veya kazan elektronikse termostat ile çalıştırın. Bu derece önemli çünkü ancak bu derecelerde malt içindeki nişasta şekere döner. Mayşeleme sıcaklığı ile ilgili detay bilgi için aşağıdaki yazımızı okuyabilirsiniz:

Mayşeleme nedir?

torbada mayşeleme biab

3) Mayşeleme

Genel süresi 60 dakikadır!

Bu aşamada hazırladığımız malt dolu torbayı kazana daldırıyoruz ve torbanın kenarlarını kazan kenarlarına tutturuyoruz. Böylece mayşeleme an itibari ile başlamış oluyor. Burada sıcaklığın eşit dağılması için ara ara suyu karıştırmanız gerek. Genellikle mayşeleme süresi 1 saattir. Bu bir saat boyunca sıcaklığı 64-66 ⁰C arası tutmalısınız. Elektronik termostatlı kazanınız varsa bu kolay ama büyük ocak tenceresi varsa bu biraz zorlar.

Eğer ocakta kazanınız varsa 5 dakikada bir ısı kaynağını kapatıp açmanız gerekir veya istenilen sıcaklığa getirip üstünü yalıtmanız (örtmeniz gerekir) ama bu verimi düşürebilir.

torbada mayşeleme biab

Sıcaklığı Sabitleme (Mash Out)

Genel Süresi 10 dakikadır!

Mayşeleme süreci tamamlandığında malt torbası hala kazandayken sıcaklığı 75⁰C’ye yükseltin ve 10 dakika bekletin. Bunun nedeni enzim haraketlerinin tamamen durması ve gelecek adımlara hazırlıktır. Yabancı kaynaklarda buna mash-out denir.

Yağmurlama Suyu(Sparge Water) Hazırlığı

Sıcaklık sabitleme devam ederken aynı anda 75⁰C’ye yağmurlama suyunu ısıtmaya başlayabilirsiniz. Yağmurlama için ihtiyacınız olan suyu bilmeniz gerek. O yüzden elinizdeki reçetenin uygunluğu çok önemli.

Bu en çok sorulan sorular listesinde bir numara olabilir. Yağmurlama suyunu nasıl hesaplayacağım? Bizim kaynatma suyu hesabımız var oradan hesaplayabilirsiniz:

Kaynatma suyu hesabı programı

Son kaynatma suyunu mutlaka bilmeniz gerek sonuçta yağmurlama yaparak o değere ulaşacaksınız.

torbada mayşeleme biab

4)Vorlauf (Sirkülasyon)

Dikkat sıcakığı 75⁰C’de korumaya çalışın!

Mayşe süresi bittiğinde torbayı dikkatlice alın. Dikkat edin eliniz yanmasın!! BIAB esnek bir yöntemdir mayşeleme (demleme) bittikten sonra mayşe torbasını çıkarıp kazanın üstünde bir süzgece koyun burada fırın teli kullanabilirsiniz (yabancılar genelde torbayı asıyorlar) ,kazanın dibinden şerbeti alıp üsten dökün bunun amacı dibe çöken maddelerin biraya karıştırılıp homojen bir karışım yapmaktır.

torbada mayşeleme biab

Vorlauf yazımız için aşağıdaki bağlantıyı tıklayabilirsiniz:

Ev biracılığında vorlauf

5) Yağmurlama (Sparge)

Kaynatmadan önce son işlem yağmurlamadır. Bu malt torbasındaki son dönüşen şekeri de alır ve buharlaşan suyumuzu kaynatma hacmine getirir. Yağmurlama suyunu zaten hazırlamıştık önemli nokta 75⁰C de su ile bu işi yapmamız.

torbada mayşeleme biab

Yağmurlama ile ilgili yazımız için aşağıdaki bağlantıyı tıklayabilirsiniz:

Ev biracılığında yağmurlama nedir?

6)Kaynatma

Süreç genellikle 60-90 dakika arasıdır!

Artık torbayı ve maltı bir kenara atıp ısı kaynağını sonuna kadar açıyoruz. Kaynatma işlemine geçeceğiz. Kaynatma yüzeyi önce krema gibi olması gerekiyor. Bu nokta kaynama noktası değildir , kazanı kendi haline bırakın.

torbada mayşeleme biab

Asıl kaynatma noktası hot-break denen aşırı  köpüklü bir görüntüdür. Burada su ciddi anlamda yükselir o yüzden kazanın tepesi biraz boş olmalı yoksa taşma gerçekleşir.

torbada mayşeleme biab

Şerbetçi Otu Ekleme

Kaynama başladığı an reçetedeki zamanlara göre şerbetçi otunu atabiliriz. Kaynatmanın başında mutlaka bir miktar şerbetçi otu kesin atılır. Şerbetçi otu ekledikten sonra aşağıdaki gibi şerbet yeşile dönecek.

torbada mayşeleme biab

Şerbetçi otu ekleme ile ilgili aşağıdaki yazımızı okuyabilirsiniz:

Ev biracılığında şerbetçi otu kullanımı

7) Mayalama

Kaynatma devam ederken mayamızı uyandırabiliriz. Ne kadar mayaya ihtiyaç duyduğunuzu bilmeniz gerek. Detay için aşağıdaki yazımızı okuyabilirsiniz:

Maya Uyandırma Nasıl Yapılır

torbada mayşeleme biab

8) Şerbeti Soğutma

En çok problem yaşanılan yerlerden biridir çünkü şerbeti hızlı oda sıcaklığına veya istediğimiz sıcaklığa soğutmalıyız. Neden  hızlı soğutmalıyız bununla ilgili bir kaç teori var ama en önemlisi bir an önce fermantasyona başlamak ve biranın bulanık olmasını engellemektir.

Genellikle serpantin denilen soğutucu kullanılır. Paslanmaz çelik kullanmanızı öneririm. Bu serpantin içinden su geçer ve kazanın içine daldırılır. Su her yere temas ederek şerbet ısısını alır.

Özellikle şebeke musluğuna bağlayıp su kaybetmek istemezseniz aşağıdaki gibi pompalı sistem yapabilirsiniz.

torbada mayşeleme biab

torbada mayşeleme biab

İstenilen ısıya düşünce işlemi bırakabilirsiniz. Genelde şıra fermantasyon sıcaklığın 2-3 ⁰C altında olmalı. Transfer sürecinde çünkü gene ısınacak.

Bu işlemden sonra artık yapacağımız adımlar kit ile bira yapmakla aynıdır.

9) Transfer ve Oksidasyon

Tüm işlemler bittikten sonra şırayı fermantasyon kabına alın.

torbada mayşeleme biab

Yoğunluk ölçümü yapıp son çıkan yoğunluğu teyit edin.

torbada mayşeleme biab

En son şırada oksijen çözülmesi için kapağı kapatıp çalkalayın sonuçta aşağıdaki gibi olmalı.

torbada mayşeleme biab

 Fermantasyon

Son aşamada artık mayayı dökün ve kapağı kapatarak hava kilidini takın artık fermantasyona hazırsınız.

torbada mayşeleme biab

torbada mayşeleme biab

Torbada mayşeleme BIAB yönteminin avantajları ve dezavantajları nelerdir?

BIAB yönteminin avantajları şöyle sıralanabilir

• Bu yöntemin ekipman maliyeti daha düşüktür
• Bu yöntem basittir diğer yöntemlerde bir sürü kap, varil ve aktarma gereçleri kullanmanız gerekir.

Tabii ki her yöntem gibi dezavantajları da vardır

• Bu yöntemle çok yüksek hacimde bira yapamazsınız. Torbanızın kaldıracağı hacim bellidir.
• Bu yöntemin mayşe verimi diğer metotlara göre düşüktür çünkü torba sürekli filtre görevi yapar. Özellikle yağmurlama verimini düşürür.
• Yoğun gövdeli biralarda çalışmak daha zordur çünkü yoğun gövdede fazla malt olacaktır. Kazan hacmi belli olduğu için mayşeleme de malt miktarı arttıkça su oranı düşer. Daha az suda daha fazla malt mayşelemek demek şeker dönüşümünü negatif etkiler. Düşük gövde de malt oranı suya göre az olduğu için ters durum oluşur ve verimsizlik başlar. En iyi mayşeleme orta gövdeli biralarda gerçekleşir.