Bira yapımında maya şıranın içindeki şekeri yiyip C02, alkol ve tat bileşenlerine çevirir. Fermantasyon bittiğinde maya dibe çöker böylece fermantasyon süreci sona yaklaşır. Bunun için son bir yoğunluk ölçümü yapılır ve uygunsa fermantasyonun bittiğine karar verilir. Aslında FG yani son yoğunluk değerini veren ölçü “attenuation” yani maya sindirim oranıdır. Bu mayaların yüzde oranda ne kadar şeker tükettiğinin ölçüsüdür. Her mayanın ayrı şeker sindirim oranları olmakla beraber bu oran genellikle 65-85% civarındadır.
Mayalar arasında sindirim yani attenuation kıyaslamaları maya üreten firmaların sitesinde verilmektedir. Örnek olarak aşağıdaki resimde Fermentis firmasının resmini görebilirsiniz:
Maya sindirim oranı attenuation nedir?
Maya Sindirim Oranı Nasıl Hesaplanır?
Bu tür hesapları yapabilmek için öncelikle klasik hidrometre okuma yöntemlerini bilmek gerekir.Hidrometre yazımız için lütfen aşağıdaki bağlantıyı tıklayın:
Ev biracılığında hidrometre kullanımı?
OG : Orginal gravity ,ilk yoğunluk mayayı şıraya atmadan önce ölçülen yoğunluktur
FG: Final Gravity ise fermantasyon bitiminde ölçülen yoğunluktur. Fermantasyonun bittiğinde emin olmak için üst üste FG değerinin aynı gelmesi gerekmektedir. Genelde bu yoğunluk fermantasyonun bittiği yoğunluktur ve sağlıklı bir fermantasyonda bu yoğunluğa gelindiğinde şişeleme veya ikinci fermantasyon başlar.
Maya sindirim oranı ise aşağıdaki denklem ile hesaplanır:
Attenuation: AA
AA= [(OG-FG)/(OG-1)] x 1
Bir örnek yapalım
OG= 1.050
FG=1.010
Bu durumda maya sindirimi attenuation
AA=%80
Olacaktır.
Ancak bu görünen verimdir gerçeği bundan daha düşük olacaktır. Biz OG veya FG ölçümü yaptığımız zaman mayanın şekeri yemeden önce ve yedikten sonraki şıra durumunu ölçüyoruz. Fakat aradaki fark sadece şeker miktarını vermez. Fermantasyon bitiminde şeker tüketilir ancak bunun yanında etanol, protein, ester ve fenol gibi maddeler ortaya çıkar. Bu yüzden hesapladığımız verim görünen bir verimdir çünkü ölçüm içinde şeker sindirimi dışında diğer maddeleri de ölçmüş oluruz. Ama bu içinde sapma olan bilgi bile ev biracılığında fermantasyon süreci için gayet önemlidir.
Maya Sindirim Oranı ve Tahmini Son Yoğunluk FG Hesabı
Esasen biz maya sindirim oranını hesaplamalıyız bunu maya üreten firmalar hesaplar. Ama biz verilen maya sindirim oranını kullanarak bira reçetelerimizde tahmini son yoğunluğu yani FG’yi hesaplarız. Aşağıda www.lovetobrew.com sitesinden aldığımız Türkiye’de bulunan belli başlı mayalar ve sindirim oranlarını görebilirsiniz.Biz bu değerleri hesap programımızda kullanıyoruz.
Tabloyu indirmek için aşağıdaki 
butonuna basıp “download” seçeneğine tıklayın.
[pdfviewer width="600px" height="400px"]https://www.birazbira.com/wp-content/uploads/2018/09/maya-tablosu.pdf[/pdfviewer]
Bu maya sindirimi oranı kadar değeri OG’den çıkarttığınız an tahmini FG değerini bulursunuz.
Mesela bira ale birayı S04 ile yapıyorsunuz maya sindirim oranınız %75 demektir.
OG değeriniz
1.050 olsun
OG’nin son iki değerinin %75’i sindirilir yani %25’i kalır
50 x %25= 12.5
Yaklaşık buna 12 dersek
FG=1.012
olur.
İşte hep 1.010 civarında şişeleyin ifadesi buradan çıkar. Genellikle satılan kitler 1.050 civarında olduğu için standart mayalarında sindirim oranı bellidir. Bu standart oranlar FG’yi matematiksel olarak 1010 seviyesine çeker. Yani temelde bira 1.010 yoğunlukta şişelenir demek doğru bir ifade değildir. Ama özellikle bira hidrometreleri böyle markalanmıştır. Esasen şişeleme işlemi maya sindirimi işleminin izin verdiği minimum yoğunlukta yapılması gerekir.