Ev biracılığında Maliyet Nasıl Hesaplanır?
Kit biracılığında maliyet genelde en göz ardı edilen konu gibi duruyor. Burada bahsetmeye çalıştığım konu birayı ucuza getirmek veya ticari sitelerin ne kadar oranda görünmeyen fiyat çıkardığı değil. Esas konu hediye olarak bir arkadaşınıza veya tanıdığa bira vermeniz durumunda gerçekten cebinizden ne kadar para çıkıyor?
Bütün evde bira yapımcıları yaşamıştır sanırım ilk bira kitinizi heyecanla alırsınız (genelde pilsner kittir) , büyük bir hevesle kiti yaparsınız. Beklersiniz, dayanamazsınız oldu mu olmadı mı diye birkaç tane içerseniz kötü giden bir şey varsa diye forumlardan sitelerden çıkmazsınız. Bu işin tabii ki gerçekten en zevkli tarafıdır ve maliyetle ilgisi olmayan bir konudur.
Esas olan bir de madalyonun öbür tarafı var. İster istemez çevrenizdeki insanlar yaptığınız işten haberdar olur. İlk kitinizin belki çoğunu bedavaya dağıtacaksınız sonra olacak olanı söyleyeyim: Çevrenizdeki insanlar sizden sürekli bira isteyecek . İlk başta belki hoşunuza gider ama sonra vermek istemeyeceksiniz. Onlar tabii işin emeğini, geçmişini ve maliyetini bilmezler “Bir tane biradan ne olacak?” düşüncesi vardır. Peki, size yaptığınız biranın sandığınızdan daha maliyetli olduğunu söylesem? Aksini düşünün mesela siz bira verdiğiniz yakın arkadaşınızdan sürekli “Bana yarın bir şişe ticari bira alır mısın?” deseniz size vereceği cevap ne olur?
Emeğinizi bedavaya verip vermemek sizin elinizde ama maddi olarak gerçekten ne kadar harcadığınızı bilmeniz gerekiyor. Sınırı iyi koyamazsanız ilişkileriniz garip bir hal alabilir. Bir keresinde bir arkadaşım beni arayıp:
“Biralar olmadı mı hala? On tane gelip alacağım.” demişti. Evde bira yapmayanların algısı ile uğraşmak zordur çünkü zaten bedava bir kaynak bulmuştur. Bir de adetli yapıyorsanız ve bu biliniyorsa o da problem. Şahsen dip tortusunu sulandırarak tekrar gövdesi düşük ama alkolü ağır bira yaptığım oldu ama bunu henüz kimseye vermedim. Belki başka bir yazıda bu macerayı anlatırım .
Şu an bahsetmek istediğim konu bir bira kitleri bize ne kadara mal oluyor ve bu kit kendisini ne kadar sürede amorte ediyor? Sadece muntons pilsner kiti yaptığımızı düşünelim. Birinci koşulda bunu düz şeker ile yapacağız, ikinci koşulda kuru malt özü ve özel maya kullanarak yapacağız. Fiyatlar 21.12.2017 itibari ile internetteki tedarikçilerden alınmıştır. Bu maliyet hesabında işçilik maliyeti yoktur.
Evde Bira Yapımı Maliyeti Nedir?
1. Koşul Muntons pilsner (1 kg sofra şekeri ile)
Önce harcanmayan demirbaş listesi maliyetimiz var onu yazıyoruz. Tüm gerekli profesyonel malzemeler alınmıştır.
Demirbaş | Adet | Maliyet (TL) | Toplam Maliyet (TL) |
Bira yapım seti | 1 | 110 | 110 |
Akvaryum termometresi | 1 | 9 | 9 |
Daldırma Termometre | 1 | 15 | 15 |
Yoğunlukölçer | 1 | 27 | 27 |
Şişe | 92 | 0,25 | 23 |
Soğutma Çantası | 1 | 90 | 90 |
Arındırma Fıskiyesi | 1 | 24 | 24 |
Şişe Ağacı (88 Şişelik) | 1 | 50 | 50 |
Basınçlı Yıkama | 1 | 70 | 70 |
Musluk adaptörü | 1 | 7 | 7 |
Toplam | 425 |
İkinci olarak harcanabilir malzemelerin listesi vardır.
Malzeme | Adet | Maliyet (TL) | Toplam Maliyet (TL) |
pilsner kiti | 1 | 79 | 79 |
Toz şeker (kg) | 1 | 4,95 | 4,95 |
Şeker Şişeleme(g) | 4 | 0,0049 | 0,0196 |
Su (litre) | 23 | 0,4 | 9,2 |
Kapak | 1 | 0,06 | 0,06 |
Star san arındırıcı (ml) | 6 | 0,25 | 1,5 |
pwb temizleyici (g) | 10 | 0,15 | 1,5 |
Toplam | 96,23 |
İlk biranın maliyeti = (Malzeme+Demirbaş)/(yapılan şişe adedi)
İlk biranın maliyeti= 11.37 TL
Herhangi bir zamanda biranın maliyeti
((Malzeme1+Malzeme2+…)+Demirbaş) / (yapılan şişe adedi)
1 | 46 | 523,13 | 11,37 |
2 | 92 | 620,26 | 6,74 |
3 | 138 | 717,39 | 5,20 |
4 | 184 | 814,52 | 4,43 |
5 | 230 | 911,65 | 3,96 |
6 | 276 | 1008,78 | 3,65 |
7 | 322 | 1105,91 | 3,43 |
8 | 368 | 1203,04 | 3,27 |
9 | 414 | 1300,17 | 3,14 |
10 | 460 | 1397,30 | 3,04 |
11 | 506 | 1494,43 | 2,95 |
12 | 552 | 1591,56 | 2,88 |
13 | 598 | 1688,68 | 2,82 |
14 | 644 | 1785,81 | 2,77 |
15 | 690 | 1882,94 | 2,73 |
16 | 736 | 1980,07 | 2,69 |
17 | 782 | 2077,20 | 2,66 |
18 | 828 | 2174,33 | 2,63 |
19 | 874 | 2271,46 | 2,60 |
20 | 920 | 2368,59 | 2,57 |
21 | 966 | 2465,72 | 2,55 |
22 | 1012 | 2562,85 | 2,53 |
23 | 1058 | 2659,98 | 2,51 |
24 | 1104 | 2757,11 | 2,50 |
25 | 1150 | 2854,24 | 2,48 |
26 | 1196 | 2951,37 | 2,47 |
27 | 1242 | 3048,50 | 2,45 |
28 | 1288 | 3145,63 | 2,44 |
29 | 1334 | 3242,76 | 2,43 |
30 | 1380 | 3339,89 | 2,42 |
31 | 1426 | 3437,02 | 2,41 |
32 | 1472 | 3534,15 | 2,40 |
33 | 1518 | 3631,28 | 2,39 |
34 | 1564 | 3728,41 | 2,38 |
35 | 1610 | 3825,54 | 2,38 |
36 | 1656 | 3922,67 | 2,37 |
37 | 1702 | 4019,80 | 2,36 |
38 | 1748 | 4116,92 | 2,36 |
39 | 1794 | 4214,05 | 2,35 |
40 | 1840 | 4311,18 | 2,34 |
41 | 1886 | 4408,31 | 2,34 |
42 | 1932 | 4505,44 | 2,33 |
43 | 1978 | 4602,57 | 2,33 |
44 | 2024 | 4699,70 | 2,32 |
45 | 2070 | 4796,83 | 2,32 |
46 | 2116 | 4893,96 | 2,31 |
47 | 2162 | 4991,09 | 2,31 |
48 | 2208 | 5088,22 | 2,30 |
49 | 2254 | 5185,35 | 2,30 |
50 | 2300 | 5282,48 | 2,30 |
Ortalama | 2,94 |
Görüldüğü üzere 2300 şişe sonra ancak 2,3 TL’ye bu birayı üretebiliyoruz.
Ortalama bira başına maliyetimiz ise 2,94 TL
Bunu excel’de iterasyon yapıyoruz (her seferde 46 şişe yapıyoruz ve sadece muntons pilsner sofra şekeri ile yapıyoruz).
Yapım Sırası | Şişe Sayısı | Toplam Masraf (TL) | Birim Maliyet (TL) |
1 | 46 | 523,13 | 11,37 |
2 | 92 | 620,26 | 6,74 |
3 | 138 | 717,39 | 5,20 |
4 | 184 | 814,52 | 4,43 |
5 | 230 | 911,65 | 3,96 |
6 | 276 | 1008,78 | 3,65 |
7 | 322 | 1105,91 | 3,43 |
8 | 368 | 1203,04 | 3,27 |
9 | 414 | 1300,17 | 3,14 |
10 | 460 | 1397,30 | 3,04 |
ortalama | 4,82 |
İlk 10 kit yapışımızda şişe başı maliyet 3,04 TL
Ortalama şişe başı bira maliyeti: 4,82 TL
Ama sofra şekeri ve Muntons’un kendi mayası bira da çok mükemmel sonuç vermeyebilir. Bunun için bir kalitesi arayanlar için 2. Senaryoya bakacağız.
2. Koşul Muntons pilsner (Kuru Malt özü ve lager maya ile)
Önce harcanmayan demirbaş listesi maliyetimiz var onu yazıyoruz. Tüm gerekli profesyonel malzemeler alınmıştır.
Demirbaş | Adet | Maliyet (TL) | Toplam Maliyet (TL) |
Bira yapım seti | 1 | 110 | 110 |
Akvaryum termometresi | 1 | 9 | 9 |
Daldırma Termometre | 1 | 15 | 15 |
Yoğunlukölçer | 1 | 27 | 27 |
Şişe | 92 | 0,25 | 23 |
Soğutma Çantası | 1 | 90 | 90 |
Arındırma Fıskiyesi | 1 | 24 | 24 |
Şişe Ağacı (88 Şişelik) | 1 | 50 | 50 |
Basınçlı Yıkama | 1 | 70 | 70 |
Musluk adaptörü | 1 | 7 | 7 |
Toplam | 425 |
İkinci olarak harcanabilir malzemelerin listesi vardır.
Malzeme | Miktar | Maliyet (TL) | Toplam Maliyet (TL) |
pilsner kiti | 1 | 79 | 79 |
Orta kuru malt özü | 2 | 16 | 32 |
Şeker Şişeleme(g) | 4 | 0,0049 | 0,0196 |
Su (litre) | 23 | 0,4 | 9,2 |
Kapak | 1 | 0,06 | 0,06 |
star san arındırıcı (ml) | 6 | 0,25 | 1,5 |
pwb temizleyici (g) | 10 | 0,15 | 1,5 |
W-34/70 Lager Bira Mayası | 2 | 18,9 | 37,8 |
toplam | 161,1 TL |
İlk biranın maliyeti= 12,74
İlk biranın maliyeti = (Malzeme+Demirbaş)/(yapılan şişe adedi)
Herhangi bir zamanda biranın maliyeti
((Malzeme1+Malzeme2+…)+Demirbaş) / (yapılan şişe adedi)
Yapım Sırası | Şişe Sayısı | Toplam Masraf (TL) | Birim Maliyet (TL) |
1 | 46 | 586,08 | 12,74 |
2 | 92 | 747,16 | 8,12 |
3 | 138 | 908,24 | 6,58 |
4 | 184 | 1069,32 | 5,81 |
5 | 230 | 1230,40 | 5,35 |
6 | 276 | 1391,48 | 5,04 |
7 | 322 | 1552,56 | 4,82 |
8 | 368 | 1713,64 | 4,66 |
9 | 414 | 1874,72 | 4,53 |
10 | 460 | 2035,80 | 4,43 |
11 | 506 | 2196,88 | 4,34 |
12 | 552 | 2357,96 | 4,27 |
13 | 598 | 2519,03 | 4,21 |
14 | 644 | 2680,11 | 4,16 |
15 | 690 | 2841,19 | 4,12 |
16 | 736 | 3002,27 | 4,08 |
17 | 782 | 3163,35 | 4,05 |
18 | 828 | 3324,43 | 4,02 |
19 | 874 | 3485,51 | 3,99 |
20 | 920 | 3646,59 | 3,96 |
21 | 966 | 3807,67 | 3,94 |
22 | 1012 | 3968,75 | 3,92 |
23 | 1058 | 4129,83 | 3,90 |
24 | 1104 | 4290,91 | 3,89 |
25 | 1150 | 4451,99 | 3,87 |
26 | 1196 | 4613,07 | 3,86 |
27 | 1242 | 4774,15 | 3,84 |
28 | 1288 | 4935,23 | 3,83 |
29 | 1334 | 5096,31 | 3,82 |
30 | 1380 | 5257,39 | 3,81 |
31 | 1426 | 5418,47 | 3,80 |
32 | 1472 | 5579,55 | 3,79 |
33 | 1518 | 5740,63 | 3,78 |
34 | 1564 | 5901,71 | 3,77 |
35 | 1610 | 6062,79 | 3,77 |
36 | 1656 | 6223,87 | 3,76 |
37 | 1702 | 6384,95 | 3,75 |
38 | 1748 | 6546,02 | 3,74 |
39 | 1794 | 6707,10 | 3,74 |
40 | 1840 | 6868,18 | 3,73 |
41 | 1886 | 7029,26 | 3,73 |
42 | 1932 | 7190,34 | 3,72 |
43 | 1978 | 7351,42 | 3,72 |
44 | 2024 | 7512,50 | 3,71 |
45 | 2070 | 7673,58 | 3,71 |
46 | 2116 | 7834,66 | 3,70 |
47 | 2162 | 7995,74 | 3,70 |
48 | 2208 | 8156,82 | 3,69 |
49 | 2254 | 8317,90 | 3,69 |
50 | 2300 | 8478,98 | 3,69 |
ortalama | 4,33 |
Senaryoda da 2300 şişe sonunda ancak 3,69 TL’ye ulaşabildik.
Ortalama bira fiyatı 4,33 TL
Yapım Sırası | Şişe Sayısı | Toplam Masraf (TL) | Birim Maliyet (TL) |
1 | 46 | 586,08 | 12,74 |
2 | 92 | 747,16 | 8,12 |
3 | 138 | 908,24 | 6,58 |
4 | 184 | 1069,32 | 5,81 |
5 | 230 | 1230,40 | 5,35 |
6 | 276 | 1391,48 | 5,04 |
7 | 322 | 1552,56 | 4,82 |
8 | 368 | 1713,64 | 4,66 |
9 | 414 | 1874,72 | 4,53 |
10 | 460 | 2035,80 | 4,43 |
Ortalama | 6,21 |
İlk 10 kit yapılışında şişe başı maliyet yaklaşık 4,43 TL
Ortalama şişe maliyeti 6,21 TL
Ne kadar kaliteli kit ve malzeme kullanırsanız biranın maliyeti o kadar artacaktır. Biraları bedava dağıtırken aslında ne kadar para harcadığınızı da unutmayın. Bu işi bedavaya yapmıyorsunuz kimseye de vermek zorunda değilsiniz paylaşmak tabii ki çok güzel bir şey ama belli oranlarda paylaşılması gerekiyor. Evde bira yapımı maliyet hesabı ortada sizi sürekli rahatsız eden birileri varsa hayır demeyi de öğrenmeniz gerekiyor aksi takdirde uzun vadede bu işi yapacaksanız maddi ve manevi canınızın sıkılması garanti.