Biranın berraklığı ve yapısı kadar biranın rengi de önemli unsurlardan biridir ve bunu büyük oranda malt etkiler. Çoğu ev biracılığı hakkında yazan yazarlar konunun daha kolay anlaşılması için altın sarısı, yakut, kahverengi gibi renk isimleri kullanırlar. Bazı bira türlerinin isimleri dahi renklerle özdeşleşmiştir. Mesela Irish Red Ale, Belgian Gold Ale gibi. Ama temelde bira renkleri belli bir ölçü dahilinde rakamlarla ve standartla ifade edilir. Kit biracıları çok dikkat etmese de tam tahıl reçetelerinde karşımıza çıkan iki önemli terim vardır
1) EBC (European Brewery Convention)
2) SRM (Standard Reference Method)
Aslında ikisi de aynı konudan bahseder yani renklere belli numaralar vererek derecelendirir böylece tam tahıl reçetelerinde EBC ve SRM değerleri görürsünüz. Aşağıdaki resimde standart SRM renklerini görebilirsiniz.
Her iki yöntem de, 430 nm dalga boyunda spektrometre içine yerleştirilmiş bir küvet içindeki bira renginin ölçülme yöntemidir. Bununla birlikte, SRM rengi 1/2 inç küvet kullanılarak ölçülürken, EBC rengi 1 cm küvet kullanılarak ölçülür. Sonuç olarak, EBC renginin SRM renginin yaklaşık 1.97 katıdır.
Yani birbirlerine şöyle dönüşürler
SRM= EBC x 0.508
EBC=SRM x 1.97
Bira Renk Ölçümünün Tarihi
Bira rengi ile ilgili çalışmalar 1800’lü yıllara sonunda J.W. Lovibond tarafından bulunan lovibond sistemi ile başlar. Bu yöntem ise boyalı camlarla biranın karşılaştırarak bir lovibond değeri bulunması esasını içerir.Yıllarca biranın rengi bu şekilde tintometre yardımı ile kıyaslanmıştır. ancak biz bugün modern zamanlarda Lovibond değerini maltın rengini tarif eden birim için kullanıyoruz. Aşağıdaki resimde lovibond cam sistemlerini görebilirsiniz.
Lovibond renk kıyaslama tekniği ise yıllar geçtikçe bira rengi belirlemek için geçerliliğini yitirmiştir çünkü kıyaslamalar insandan insana değişiyor ve bu hatalara yol açıyordu. 20 yy’da gelişen spektometre ve ışık bilimi sayesinde 1950 yıllarında ASBC (American Society of Brewing Chemists) SRM sistemini geliştirmiştir, Avrupa’da ise buna benzer bir sistem olarak EBC gelişmiştir.
Bugün modern zamanlarda bira rengi için Lovibond kıyaslama tekniği kullanılmamakta bu terimi maltın rengini tarif eden birim için kullanıyoruz. Dolayısıyla Lovibond değeri SRM’ye de dönüşür.
SRM = (1.35 x °L) – 0.76
Tam Tahıl Bira Reçetesinde Yaklaşık Renk Nasıl Hesaplanır?
Biranın renginin nasıl ölçüldüğünü yukarıda tanımladık, ancak maltın rengi için Lovibond değerleri geçerlidir.
Yaklaşık rengi hesaplamak için önce MCU (Malt Color Units) yani malt renk birimini hesaplamanız gerekir
MCU = (kilogram cinsinden maltın ağırlığı) x (Lovibond biriminde maltın rengi x 2,205)/(Şıra Hacmi x 0,264)
Bu MCU ile aşağıdaki düzeltme Morey denklemi yardımıyla düzeltilerek SRM’ye dönüştürülür.
SRM= 1.4922 * MCU0.6859
Çıkan sonuç malta bağlı yaklaşık bira renginizi veir.
Kaynakça: