Alman Saflık Yasası, Reinheitsgebot ya da başka adıyla Bavyera Saflık Yasası 1516 yılında Almanya’da ortaya çıkmıştır ve bu yasa biranın sadece şerbetçi otu, arpa maltı ve sudan yapılmasını ön görmüştür. Bu zamanlar maya bilimi pek anlaşılmadığı için konu dışıdır. Konu dışı derken tabii ki bira yapımcıları mayanın varlığını ve dip tortusu kullanımını biliyorlardı ancak yazıya dökecek kadar bilimsel kesinliğe sahip değildiler.

Bu yasanın Almanya’da çıkması tabii ki şans eseri değildir. Dük Wilhelm IV zamanında 23 Nisan 1516 tarihinde kabul edilen bu yasa özellikle Alman birasının itibarını korumak için çıkarılmıştır. Almanya’da bu zamana kadar bir sürü bira yasası çıkmış ama en genel olarak bu yasa kalmıştır. Yasalar malzemeler hakkında bilgi verdiği kadar bölgelerdeki pazar fiyatlarını da düzenlemek için önemliydi. Reinheitsgebot Alman birası kavramını gerçekten standart kaliteye getirdiği gibi şerbetçi otunun da zaferi olmuştur. Şerbetçi otu acılık veren gruit denen eski ot karışımlarına karşı artık yasayla korunuyordu. Bu açıdan bakıldığında Alman Saflık Yasası ciddi bir devrimdir.

Alman Saflık Yasası

Kısa Alman Saflık Yasası Reinheitsgebot Tarihi

Reinheitsgebot 1516 yılında Bavyera’nın Ingolstadt şehrinde ortaya çıkmıştır.Aşağıdaki resim

http://www.reinheitsgebot.de/en/home/the-reinheitsgebot/

sitesinden alınmış resimde “New Castle” yani Yeni Kale olarak adlandırılan yasanın doğduğu yeri görebilirsiniz.

Alman Saflık Yasası

1871 yılında Reichstag Alman Parlamentosu bira için nişasta, şeker, şurup ve pirince izin vermiş ancak Bavyera bölgesinde Alman Saflık Yasasını olduğu gibi korumuştur. Bismarck döneminde Bavyeralılar bu yasanın tüm ülkeye yayılmadığı takdirde kurulan Alman Birliğine katılmama kararı almıştı.

Sonunda yasa 1906 yılında I. Dünya savaşından  sonra kurulan Weimar Cumhuriyeti zamanında tüm ülkeye yayılmıştır.

1952 yılına gelindiğinde  Batı Almanya’da yasa bira vergi kanuna bağlanmıştır.

1987 yılında Fransız biracılarının öncülüğünde Avrupa mahkemesine gidilmiş ve Almanya’ya ithal  edilen biralara bu kural uygulanmamaya başlanmıştı. Ancak Almanya içinde üretilen biralar gene bu yasaya göre üretiliyordu.

1993 yılına gelindiğinde Vorläufiges Biergesetz (geçici bira kanunu) devreye girmiştir. Bu son yasaya göre Almanya’da lager tipi biralar sadece su, arpa maltı ve maya ile üretilebilirdi. Ale tiplerinde ise ek olarak daha çeşitli maltlanmış tahıllar ve belirli şekerlerin kullanılmasına izin verilmiştir.

Bavyera’da 2015 yılında ortaya çıkan yasanın tekrar yapılandırma süreci hala net olarak sonuçlanmamıştır.

Günümüze gelindiğinde Alman birahaneleri dünyaya farklı biralar ihraç etmek için yavaş yavaş sıradışı izinler Almaya başlamıştır dolayısıyla Alman Saflık Yasası günler geçtikçe esneyecektir ancak etkisinin tamamen yok olması pek mümkün değil. Gene de yüzlerce malt, maya ve gelişen türler karşısında Alman Saflık Yasası gelişimi çok yavaştır.

Bavyera’da 2015 yılında ortaya çıkan yasanın tekrar yapılandırma süreci hala sonuçlanmamıştır.

Alman Saflık Yasası Neden Önemlidir?

Alman Saflık Yasası biracılık dilinde kalite standarttı gibi bir belgedir. Tarihteki en eski ve geçerliliğini koruyan bir tüketici hakları belgesidir. Yasa tüketiciyi koruduğu gibi bira kalitesini de ciddi arttırmıştır. Kısaca aşağıdaki gibi özetlenebilir:

• Öncelikle tüketicileri korumak için bira fiyatları düzenlenmiştir.

• Buğday ile bira yapımı yasaklanmıştır çünkü o zamanlar buğday ana besin maddesiydi. Ancak belli izinlere sahip soylular buğday birası yapabiliyordu. Böylece buğday birası geleneği korunmuştur. Bugün yasanın geldiği modern durumda sadece ale biralarda buğday ve çavdar maltı kullanımına izin verilmiştir.

• Zehirli bitkiler ve maddelerin kullanımı tamamen yasaklanmıştı ve bu maddelerin yerini şerbetçi otu almıştı. Gruit Ale birasının ticari olarak sonu diyebiliriz.

Alman Saflık Yasası

Bu yasanın ayrıca kaliteli bira üretiminden çok ekmek üreticilerini korumak için çıkarıldığı iddia edilmekte. Buna rağmen bu özelliğinden çok biranın kalitesini koruyan bir yasa olarak görülmekte.

Alman Saflık Yasası aslında temel olarak çok derin bir konudur ancak modern zamanlardaki evde bira yapım teknikleri ile karşılaştırıldığında da fazla geleneksel bir yapıdadır. Ev biracıları ne kadar eskiye dönmeyi sevse de sürekli yeni tarz denemeler ve bira stilleri ortaya çıkmaktadır. Özellikle Amerikan reçeteleriyle çalışıyorsanız Alman Saflık Yasasına uymayan bir sürü tür görürsünüz. Her şeye rağmen bu yasa dünyada genel türlerin çerçevesini çizdiği için çok önemli bir yere sahiptir. Mesela Türkiye’de bazı firmaların şişelerinde Reinheitsgebot yazısını görebilirsiniz çünkü bu yasa hala dünyada kalite algısı yarattığı için geçerliliğini koruyor.