Alman bira kupası yani Stein bugün neredeyse sadece hatıra ve koleksiyon için üretilse de eski zamanların en önemli gündelik eşyalarından biriydi. Bu kupalar hacimlerinin genişliği nedeniyle genel olarak bira tüketmek için kullanılıyorlardı. Eski zamanlarda da olsa hastalıklara karşı hijyenin önemi çok iyi biliniyordu. Daha çok salgın hastalıkların olduğu şehirlerde, çiftliklerde kısacası biranın girdiği çoğu ortam günümüz kadar temiz değildi. Bu yüzden besin maddeleri ve özellikle içeceklerin üstünü kapakla kapatmak zorundalardı. Böylece Almanya bölgesinde de kupalar kalay kurşun karışımı (pewter) kapak ile kapatılmaya başlanmış geleneksel Alman kupasının şekli oluşmuştur.
Alman Bira Kupası Stein Nedir?
İlk başlarda fakir kesimlerde de toprak veya tahta kupa kullanılsa da bu çok sağlıklı bir yöntem değildi ve özellikle biranın kokusunu değiştiriyordu. 14 yy’ların sonuna doğru yüksek sıcaklıklı fırınların sayesinde bu kupalar sırlı şekilde üretilmeye başlanmıştır. Isıl işlemler sayesinde kupalar o kadar sertleşmişti ki Almanlar bu ürünlere “stein” yani taş demeye başlamıştır. Günümüz Almancası’nda Stein kelimesi hala taş anlamına gelmektedir. Artık İngilizce’deki arama terimi ise Beer Stein şeklindedir. 30 Yıl savaşlarından sonra 17 yy’da Alman çömlek ustaları fayans yada çini sırlı seramik malzemeyi tekrar geliştirmiştir. Bu malzeme kırılgan olmasına rağmen eskiye nazaran çok daha estetiktir.
1800’lü yıllara gelindiğinde çok değişik seramikten stein modelleri görülmektedir. Daha renkli özellikle sütünde hikayeler ve kültürel motifler taşıyan Alman bira kupaları üretilmiştir. Dini motifler olduğu kadar yöresel mesela Bavyera bölgesini anlatan motifler de vardır.
19 yy. zamanında gelindiğindeyse bu kupalar beyaz kil kaolin ile beraber seri imalata alınmış ve kısa sürede çok büyük çapta kupalar üretilmiştir. Tabii yavaş yavaş bu kupaların eski sanat etkileri yok olmaya başlamıştır. Eski Almanya’da kişiye özel bir eser olan kupalar günümüzde seri imalatla standart ürün haline gelmiştir.
Alman Bira Kupası Stein Nedir?
Alman bira kupası stein her ölçüde ve cam,toprak,kalay kurşun alaşımı (pewter),porselen, sert seramik, sırlı seramik gibi malzemelerdn yapılabilir. Bazen tahtadan yontulabilir bazen de deriden veya fildişinden,boynuzdan yapılabilirdi. Çok zenginlerde saf altın ve gümüşten de olabilirdi.
Alman bira kupaları özellikle bugün antikacılar ve koleksiyoncular için çok önemlidir ve bu işi aşırı ciddiye alırlar. Halen geleneksel yolla Almanya’da el ile bu kupayı üreten nadir firmalar vardır, ancak bu kupaların fiyatları el üretimi de oldukları için çok yüksektir.
Aşağıda elimizdeki Oktoberfest zamanında alınmış 1962’den kalma bir kupayı ve 2015 yılında alınmış kupayı görebilirsiniz. İki kupanın da Oktoberfest zamanında üretildiği üzerindeki motiflerden bellidir. Bu kupa motifini Münih ile ilgili bir kupada kesin görürsünüz. Kabartmaları dikkatli incelerseniz kupalar arasında farklar vardır. 1962 yılında (sağdaki kupa) bu kupaların daha bombeli olduğunu görüyoruz. Yeni versiyonları daha büyük ve uzun. Eski versiyonunda elinde bir kitap var muhtemelen şehrin yasa kitabı olduğu düşünülmekte. Yeni versiyonunda ilginç şekilde çocuk rahip sol elinde turp sağ elinde ise bira tutar.
Münih’in bu sembolü yani (Münchner Kindl) hakkında daha detaylı bilgiyi aşağıdaki bağlantıda bulabilirsiniz:
http://stein-collectors.org/library/articles/MKindl/MKindl.htm
Alman Bira Kupası Stein Nedir?
Kupanın öbür yanında ise Hofbräuhaus gözüküyor. Burası günümüzde bile Alman biracılığının kalplerinden biridir. Münih’in en büyük biraevi olan mekan tarihsel öneme de sahiptir.
Alman Bira Kupası Stein Nedir?
Diğer yanıdna ise Frauentürme gözükmekte.
Alman Bira Kupası Stein Nedir?
Yukarıdaki yazı internetteki kaynaklar ve STEIN COLLECTORS INTERNATIONAL sitesi kaynak kullanılarak hazırlanmıştır. 1965 yılında kurulan bu organizasyon kendini bu bira kupalarının üretimi,kültürü ve sanatına adamıştır.
Eğer bu konuya merakınız varsa ve daha derin bilgiye ihtiyaç duyuyorsanız kendi sitelerini ziyaret edebilirsiniz: