Tam tahıl tekniğinde kaynatma suyu hesabı özellikle dikkat edilmesi gereken bir konu olarak karşımıza çıkmakta. Reçetelerde belli değerler yazar ama bu aslında tahmini değerlerdir. Daha doğrusu 30-32 litre kazanlar için bir genellemedir. Bir de Amerikan sitelerine bakarsanız birimler zaten değişik işler iyice karışıyor. Bu değerleri temel olarak kullandığınız ısı enerjisi ve kazan çapı belirlemekte. Yani aslında verdiğiniz ısı değerinde kazanınızın saatte ne kadar buharlaşma yaptığını bilmeniz gerekiyor. Mesela bir saat kaynatma yapacaksınız kazanınız ne kadar su buharlaştırıyor?
Pratik hesap için aşağıdaki videmuzu seyredebilirsiniz:
Bunun için yabancı kaynakları araştırarak bir hesaplama programı hazırladık. Yazının sonunda programı kullanabilirsiniz.
İlk etapta Ana Veriler kısmınıza hedef şıranızı ve toplam malt miktarınızı giriyorsunuz. Sarı alanlar mecburidir.
Kaynatma esnasında malt özü veya candi şeker gibi katkınız varsa onu da kaynatma katkıları bölümüne girin.
Tam tahıl biracılıkta kaynatma suyu hesabı
Daha sonra kazanınızın saatte ne kadar su buharlaştırdığını öğrenip ikinci bölüme yazmanız gerekiyor. Evet bunu dakika tutup ölçmeniz gerek. 60-70 derecelerde ölçüm almak zor olabilir en azından kaynatmadaki buharlaşma miktarını kesinlikle bilmelisiniz.
Kaynatmadan önce suyun kütlesini ölçüp kaynattıktan sonra tekrar ölçererek buharlaşan miktarı net görebilirsiniz. Aşağıda bir saat kaynama sonucunda buharlaşan su miktarı görülmekte. Saatlik kaynatma miktarı nerdeyse 3kg yani su için 3 litre diyebiliriz. Tabii ben rezistanslı büyük su otomatı kullandım. Piyasadan böyle bir makine alıp bira yapımında kullanabilirsiniz. Gerçekten zaten bu işe eğilimliyseniz ya profesyonel bir otomatik makine almalı veya bunu kendiniz yaratmalısınız. Nedeni şu: Ocakta ısı miktarlarını standart ayarlayamazsınız bu da mayşelemede kaos demek.
Kaynatmadan önce
Kaynatmadan Sonra
Bu verileri aldıktan sonra giriş sarı alanlar mecburidir.
Mayşeleme sırasında 66 santgrad derecede ve 44-59 derecede ölçüm almadıysanız sıkıntı değil o değerlere sıfır yazın ama kaynatma değerleri kesin gerekli.
Protein dinlendirmesi de genelde yapılmaz.
Tam tahıl biracılıkta kaynatma suyu hesabı
Son olarak tahmini kayıpları giriyoruz.
Tam tahıl biracılıkta kaynatma suyu hesabı
Tahmini ölü yer kaybı: Daha çok mashtun tekniğinde aktarma yaptığınız kapların arasındaki kayıptır, bu tekniği kullanıyorsanız dikkat etmelisiniz. Benim örneğimde bu sıfır. Bunu elle girmeniz gerek
Tahmini çökelme kaybı: Gene mashtun tekniğinde olan maltlardan gelen artıkların çökelme kaybıdır. Bizde bu sıfır alınmıştır çünkü BIAB tekniğini kullanıyoruz. Tecrübenizde görünmeyen kayıplar varsa buraya yazabilirsiniz.
Sonuçlar sekmesine gelirseniz size kullanacağınız su miktarları verilecektir.
Tam tahıl biracılıkta kaynatma suyu hesabı
Değerler tahminidir ancak en önemli unsur sonunda elde edeceğiniz kaynatma hacmi ve kaynamadaki buharlaşma miktarıdır. Bu değerler size yol gösterir kaynamada buharlaşma miktarından eminseniz kaynamaya başlamadan önce şerbeti kaynatma hacmine getirmeniz size avantaj sağlayacaktır. Bu örnekte kaynama hacmi 15,5 litre 3 litresi buharlaşacak tahmini yarım litrede küçülmede gidecek geriye 12 litre fermantasyon hacmi kalacaktır.
Tah Tahıl Biracılıkta Kaynatma Hesabı
Program aşağıda çıkacaktır , çıkmazsa yükleme aşamasındadır biraz bekleyin. İsterseniz Open as App uygulamasını program altında çıkan uygulama sembollerine tıklayıp indirerek akıllı telefonda kullanabilirsiniz.