Neden Bira Tortusu Ekmeği?
Evde bira yapımı ne kadar ilgi çekiyorsa bira ile yapılan yiyecekler de bir o kadar ilgi çekiyor. Bu yazıda bir tortusundan ekmek yapımına değineceğiz.
Fermantasyon sonunda genel olarak dip tortusunu temizleme eğilimine gireriz. Aslında bilindiği üzere kovanın dibinde kalan dip tortusu çökelmiş maya ve protein bazlı bir yapıdır. Bu çökeltiyi hızlı şekilde sterilize edilmiş bir kavanoza alabiliriz ve daha sonra çeşitli yöntemlerle aktif hale getirebiliriz.
Alternatif olarak bir su bardağı kadar tortuyu alıp hiç bekletmeden ekmek yapabilirsiniz. Bir su bardağından fazla kalan tortu varsa hava almayacak bir kaba koyup dolaba koyabilirsiniz. Aslında biz tortuyu bildiğiniz yaş maya gibi kullanacağız ancak unutmayın ki biranızın tadıyla orantılı bu tortunun içinde şerbetçi otu da olacak. Bunu baştan belirtmekte yarar var çünkü ortaya çıkacak ekmek veya hamurun içinde bu tadı almanız muhtemel. Tortudan ekmek yaparken özellikle maya yıkama yöntemi kullanmıyorum bazı ekmek yapanlar acılıktan kurtulmak için yapabilirler. Birincisi maya yıkama (yeast washing) genelde daha sonraki zamanda bira yapmak için bir nevi kovadaki tortuyu canlandırma işlemidir. Bunu uzman ev biracıları yapar çünkü pahalı olan mayayı tekrar satın almak istemezler.
Maya yıkama hakkında hakkında daha fazla detay bilgi isterseniz aşağıdaki bağlantıyı tıklayın::
İkincisi özellikle ekmeğimde şerbetçi otu tadı istiyorum zaten bira ekmeğini özel yapan bu yoksa bakkaldan gidip yaş maya alıp aynı formülü uygulayabilirsiniz. Yalnız IPA gibi bir biranın tortusundan yapacaksanız dikkatli olun acı biraların ekmeği de acı olur.
Ekmeğin maya ve un su oranı özellikle çok önemlidir. Görsel olarak ekmek piştiğinde dilimin üzerindeki gözenekler bütün hikayeyi anlatır. Bu yüzden ekmek yapma makineniz varsa onda yapmanızı öneririm. Makineniz yoksa fırında uygun bir kek kalıbında yapabilirsiniz. Ekmek tariflerindeki oranları sizde mikserle başka kapta karıştırıp yapabilirsiniz. Ekmek makinesinin aslında tek avantajı hamuru homojen karıştırıp uygun sürede ılık bir sıcaklıkta (yaklaşık 2,5 saat) bekletmesidir. Sonunda da kalıba koymadan pişirmemizi sağlar.
Öncelikle tam tahıl kaliteli un kullanıyoruz, seçtiğimiz un kepekli veya başka bir türde olabilir. Olayı sadece tek tarifle ekmek yapmak olarak düşünmeyin. İstediğiniz un çeşidini kullanın, sonuçta ortaya çıkacak un karışımı kulak memesi kıvamında ne çok katı ne çok sulu olmalı.
Bira Tortusundan Ekmek Nasıl Yapılır?
Aşağıdaki tabloda 700gr, 900 gr ve 1200 gram ekmek için standart karışım oranlarını görebilirsiniz.
1 bardak dip tortusu fermantasyondan sonra hemen alınıp streç filmle sarılmış şekilde görüyorsunuz.
Ben 900 gram yapmayı uygun buluyorum çünkü ekmek küçüldükçe maya oranı artıyor, fakat şöyle bir sıkıntı var maya şerbetçi otu miktarını da arttırıyor. Dolayısıyla denemelerim sonucu 900 gramı uygun buldum ama siz tabii ki kendiniz deneyerek en doğrusunu bulun. Bu tabii yaptığınız biranın şerbetçi otu oranına da bağlı. Her şey hazır olduğunda tarife uyup makinenizi beyaz ekmek modunda çalıştırırsanız ekmeğiniz program sonunda hazır olacaktır. Veya dediğim gibi elde karıştırıp kulak memesi kıvamında 2,5 saat dinlendirip fırına verebilirsiniz.
Bütün bunların sonunda aşağıdaki gibi biraz acı bir ekmek ortaya çıktı. Bu ekmeği salçalı, baharatlı, sarımsaklı, cevizli, sütlü, kaşarlı, zeytinli, hardallı vb. yaparak uygun damak tadınızı bulabilirsiniz. Özgür bir şekilde her seferde içine farklı tatlar atın ve denemekten korkmayın. Size ilginç gelebilir ama mesela biz dip tortusu ekmeğini tuzlu fıstıkla yiyoruz.
Hocam selamlar, elimde yıkanmış ve buzdolabında çökmüş maya var. Bunun kullanımı nasıl olmalı acaba? Zannediyorum önce un ile bir starter hazırlamak uygun olur ama miktarlarda emin değilim.